Тажен ден: Српскиот крвник Коста Печанац го дави во крв Босилеград

Пишува: Станислав Станев/ Фактор.бг

Заробени во предизборни емоции или политички нарачки, често забораваме на важни факти и настани од нашата историја кои ги обележале генерации Бугари. Еден од нив се случил на 16 мај 1917 година во прекрасниот бугарски град (во границите на Србија веќе 106 години) – Босилеград.

Повеќето од учесниците во Големата (како што тогаш е позната Првата светска војна) војна со целат кон освојување колонии, туѓи територии, умножување на своето богатство. Царство Бугарија има само една цел, која ги мотивира Бугарите да се соберат под знамињата – национално обединување – приклучување кон Бугарија на одземените територии во кои Бугарите страдаат под странско угнетување.

Среде војната српската команда решила да им забие нож во грб на Бугарите. За таа цел, во чисто бугарските земји на Поморавието бил испратен крволочниот Константин Милованович, кој во историјата влегол како Коста Пеќанец или Коста Печанац. Не е првпат „јунакот“ да зема пушка пред да биде испратен, тој имал долго искуство како српски четник – во истите трупи чија цел била присилна асимилација или дури и физичко уништување на домородното бугарско население во Македонија. .

Во Поморавието, каде што е испратен, тој е во „позната“ средина, бидејќи луѓето што живеат тука се Бугари, кои се свесни за димензиите на „православното братство“ што Србите го наметнуваат со оган и крв. „Топличкото востание“ организирано од него имало тотален неуспех. Српските четници кои дојдоа во туѓи краишта најпрво ги претрпеа ударите на албанските бунтовници, кои не успеале да ги заведат. Во тоа време делувањето на бугарските офицери Александар Протогеров и Петар Дрвингов, како и на четата на познатиот војвода Тане Николов го засенил српскиот отпор, кој немал поддршка од локалното бугарско население.

Одмаздата е стар српски обичај – крвав и суров. Неколку села биле запалени, а многу од нивните жители ограбени и заклани. За да биде изненадувањето поефикасно, голем дел од српските насилници носеле бугарски униформи. По селата, дошол редот на Босилеград. Беспомошното население на градот е подложено на безмилосна сеча.

И денес, повеќе од 100 години подоцна, мачениците од Босилеград и околината не ја добиваат потребната почит за нивниот спомен и страдање. Локалните Бугари подготвија голема и убава плоча на која се испишани нивните имиња, но властите одбиваат да дозволат да се постави, со што се покажува дека, во чисто цивилизациска смисла, Србија треба да преземе многу сериозни чекори пред да заслужи влез во ЕУ. Нивните имиња со болка се испишани во домовите на граѓаните на Босилеград.

Меѓутоа, поголемиот проблем е вкоренет во фактот што бугарското општество и образовен систем, фокусирајќи се на одредени моменти од бугарската историја, обврзно и/или сурово забораваат слични жртви како мачениците од Босилеград.

Почит кон споменот на мачениците – загинале затоа што биле Бугари.