Близу 300 студенти и докторанти со бугарско потекло од Албанија студираат во Бугарија

На универзитетите во Бугарија студираат над 190 студенти и 91 докторанти од Албанија, кои се со бугарско потекло. Уште 79 се примени во бугарските високообразовни институции за следната академска година. Ова стана јасно на средбата на министерот за образование и наука проф. Галин Цоков со претставници на Друштвото на Бугарите во Албанија во градот Елбасан. Тој изрази благодарност до здружението за неделните училишта и курсевите за обука што ги организираа за студенти кандидати со бугарско потекло. Друштвото на Бугарите во Албанија има три неделни училишта во кои над 260 деца ќе учат бугарски во новата учебна година. Одделно ќе се подготвуваат 67 студенти кандидати за бугарските високообразовни институции.

„Три години имаме неделни училишта. Тие се најдоброто достигнување на нашето друштво“, рече Алтин Идризи од Друштвото на Бугарите во Албанија. Според него, следен чекор е отворање вакви училишта во неколку села каде што голем дел од населението е со бугарско потекло. Луѓето во нив го зачувале својот говор низ вековите, но не знаат да читаат и пишуваат на нашиот јазик. Проблем за отворање неделни училишта на овие места, е недостигот на наставен кадар. Има договор студентите од Универзитетот Велико Трново да бидат испратени во овие села по програмот „Еразмус практики“ за да предаваат бугарски јазик на локалните ученици неколку месеци, објаснуваат од друштвото.

Министерот Цоков се обврза да помогне студенти и од други високо образовни институции во Бугарија да се охрабрат да ја завршат својата наставна пракса во вакви населби во Албанија. „Понекогаш ова е предизвик за младите. Ќе бараме начини да ги мотивираме да дојдат токму овде кај вас“, изјави проф. Цоков. Тоа може да се направи и преку Еразмус практиките, кои се имплементираат во други земји.

Друга можност е наставниците од Албанија да можат да бидат вклучени во програмите за квалификација на МОН за да можат да предаваат во неделните училишта. Паралелно со ова ќе се бара можност да се подготват вакви наставници и на магистерски програми од Бугарија.

Долгорочна цел е да се отворат паралелки на бугарски јазик и во албанските основни училишта.

Подоцна, министерот Цоков се сретна и со раководителите на две други здруженија на бугарските заедници – Здружението на Бугарите во Албанија – „Просперитет Голо Бурдо“ и Здружението за бугарско-албанско пријателство – Корча, од кои секоја има и неделно училиште, кои се помагаат од страна на МОН на Бугарија. Во неделното училиште „Христо Ботев“ во Тирана кон друштвото „Просперитет Голо Брдо“ учат 97 деца од прво до седмо одделение, а 16 кандидат-студенти се подготвуваат за бугарските универзитети. Неделното училиште „Св. Св. Кирил и Методиј“ во Корча и Поградец предава бугарски јазик на 35 ученици во 5-то и 8-мо одделение и подготвува 10 кандидат-студенти.

Претставниците на организациите споделија дека има наставници кои предаваат во албанските училишта и аплицираат за магистерски студии во Бугарија за да добијат правна способност да предаваат и бугарски јазик. Одредена тешкотија создава и тоа што дипломските програми во Албанија се 3 години со 180 кредити, а не како во Бугарија – 4 години со 240 кредити. Ова го доведува во прашање признавањето на албанските дипломи од бугарските универзитети. Според министерот Цоков, овој проблем може да се реши со дополнителни кредити на магистерските програми и во оваа насока ќе се изјасни Министерството за образование и наука на Бугарија.

Претставниците на здруженијата на Бугарите во Албанија споделија дека дел од нивните претставници кои дипломирале во Бугарија остануваат да живеат во нашата земја. Други се враќаат во Албанија, при што некои од нив заземаат високи позиции во земјата, вклучувајќи ги и нивните универзитетски професори кои се дипломирани на бугарските универзитети.