Одбележуваме 190 години од раѓањето на големиот бугарски преродбеник од Македонија Кузман Шапкарев
На 1 февруари 1834 година е роден Кузман Анастасов Шапкарев – бугарски преродбенички писател, фолклорист (и мојот прадедо), пишува на својот Facebook профил Елисавета Шапкарева, бугарска поетеса и внука на големиот бугарски преродбеник.
Редовен член на БДК (1900). Основното образование го добил во родниот град кај неговиот вујко А. Стрезов. Во 1854 година заедно со него отворил приватно училиште. Работел како учител по грчки и бугарски јазик во Струга (1856-1859), Охрид (1859-1860), Прилеп (1861-1865, 1872-1873), Кукуш (1865-1872), Битола (1873-1874).
Во Солун основал машка и женска гимназија. Учителствувал во Кукуш (1881, 1882), потоа се населил во Солун. Во 1884 година бил во Пловдив, потоа нотар во Окружниот суд во Сливен (1887) и Стара Загора, мирови судија во Враца и Орхание (сега Ботевград, 1888-1892). Соработувал со списанијата „Македонија“, „Право“, „Читалиште“ и други периодични изданија. Стручен познавач на минатото, манирите, обичаите, јазикот и начинот на живот на родниот крај.
За неговата работа како фолклорист е значаен и односот со Д.Миладинов – во 1863 година се оженил со својата најстара ќерка. Неговото најзначајно дело е збирката „Бугарски народни умотворби“ (гл. I-III, 1891-1894), која содржи 1.300 песни, 280 бајки, описи на народни обичаи и облека. Објавува повеќе наставни помагала за потребите на воспитно-образовната работа. Автор на важни материјали за случајот со браќата Миладинови. Некои дела се: „Бугарски буквар“ (1866), „Краток опис на земјиштето за мали деца…“ (1868), „Материјали за биографијата на браќата Х. Миладинови, Димитрија и Константина. Со додаток на нешто за животот на Нака С. Станишев“ (1884), „Сирени“ (1884), „Зборник на народни старини“ (1885) и други. Починал на 18 март 1909 година во Софија.
190 години од раѓањето на КУЗМАН ШАПКАРЕВ:
“Пьiтанiе. Що е най-свето человеку?
Отговор. Верата и народността.
П. Спроти верата какъв си?
О. Християнин; защо следувам по науките Iисусъ Христова.
О. По народност съм Българин.
П. Защо?
О. Защо съм роден от татко и майка Българе и говорам Българскьi.
П. Не бидвит ли да си изменитъ човек верата и народността?
Отгов. Има таквьi людiе, що си изменват верата и народността; туку тие чинят най-тежък грех; таквьiте людiе се имат от светът за предатели. Тiе никому не са мили, ами всекой гьi мразит и ненавиждат, за това яз никога не ке проста да ми поминит такво нещо в умът ми и всекога ке се мъча да свестявам таквьi изуменьi людiе.”
